İzale-i şuyu (Ortaklığın Giderilmesi) Davası
İzale-i şuyu yani ortaklığın giderilmesi davaları, paylı ya da elbirliği mülkiyetine konu olan taşınmaz veya taşınır mallar için ortaklar arasında mevcut mülkiyet ilişkisini sona erdirerek bireysel mülkiyete geçmeyi sağlayan dava türüdür.
İzale-i şuyu davaları 2 türlü gerçekleşir;
- Aynen Taksim Suretiyle (Ortaklığın Giderilmesi): Taşınır veya taşınmaz malın aynen bölünmesidir. Örneğin, 1000 Metrekare bir arsanın ikiye bölünerek paydaşlığın giderilmesi.
- Satış Suretiyle (Ortaklığın Giderilmesi): Taşınır veya taşınmaz malın, satış memurluğu tarafından açık arttırma veyahut taraflar arasında gerçekleştirilecek ihale yoluyla satılarak bedelinin paydaşlar arasında bölüştürülmesidir.
**** Daha önce Ortaklığın giderilmesi davalarında, dava açılmadan önce arabuluculuk başvurusu yapılması zorunlu olmadığı halde yapılan değişiklik sonucunda izaleyi şüyu davalarında da arabuluculuk zorunlu hale gelmiştir. Bu sebeple arabuluculuk başvurusu yapılmadan açılan ortaklığın giderilmesi davası usulden reddedilecektir.
Ortaklığın Giderilmesi Davasının Tarafları
Ortaklığın giderilmesi davası, menkul veya gayrimenkule ortak olan tüm paydaşlara karşı açılır. Taraflardan herhangi birisi ortaklığın bitirilmesini talep edebilir. Paydaşlar, kendi aralarında malı nasıl pay edeceklerine dair bir anlaşma yaparak ortaklığa son verebilirler. Anlaşma yoluyla ortaklık sonlandırılamaz ise, paydaşlardan biri diğer tüm paydaşlar aleyhine izale-i şuyu davası açarak dava yoluyla ortaklığın giderilmesini isteyebilir.
Ortaklığın giderilmesi davasında paydaşların hepsinin yer alması zorunludur. Paydaşlardan birinin ölümü halinde mirasçılık belgesinde ismi geçen tüm mirasçıların davaya ihbar yoluyla dahil edilmesi gerekir. Tüm ortaklar davaya dahil edilmeden davanın sonuçlandırılması mümkün değildir.
*** Ortaklığın giderilmesi davalarında yapılacak harç, gider, masraf vs. ödemelere taraflar, payları oranında katlanmakla yükümlüdür. Örneğin; taraflardan birisi davayı açıp, sonuçlanana kadar yapmış olduğu bütün masraflar daha sonra bütün taraflara payları oranında taksim edilir.
Ortaklığın Giderilmesi Davası Görevli ve Yetkili Mahkeme
Ortaklığın giderilmesi (izale-i şüyu)davasında yetkili mahkeme taşınmaz malın bulunduğu yer mahkemesidir.
Görevli mahkeme ise Sulh Hukuk Mahkemesi’dir.
**** İzale-i şuyu davasında satış yoluyla giderilmesi kararı verildiği takdirde ilgili taşınır veyahut taşınmaz satış memurluğuna devredilerek ihale yoluyla satışı gerçekleştirilir.
